Jest to możliwe, gdy wszystkie przewody wentylacyjne (nawiewne i wywiewne) łączą się w jednym przewodzie zbiorczym. Umożliwia to włączenie do instalacji centrali wentylacyjnej z wymiennikiem ciepła. Centrala taka nazywana jest rekuperatorem i umożliwia odzyskiwanie ciepła z powietrza usuwanego. Ciepło to służy następnie do ogrzewania powietrza pobieranego z zewnątrz.
Budynki jednorodzinne zaopatrzone są w rekuperatory, w których dwa strumienie powietrza: jeden ogrzany (z wnętrza domu) i drugi chłodny (z zewnątrz) przepływają z dwóch stron przegrody dobrze przewodzącej ciepło. Najczęściej jest nią cienka blacha aluminiowa (dokładniej zespół takich blach). Kierunki przepływu dwóch strumieni mogą być różnorodne: zgodne, krzyżujące się lub przeciwne. W pierwszym rozwiązaniu wymiana jest najmniej skuteczna - wydajność nie przekracza 50%.
Jeśli jednak strumienie krzyżują się, można już odzyskać 65-75% ciepła. Jeśli zastosuje się baterię z dwóch wymienników, współczynnik ten wzrasta nawet do 90%. I właśnie takie baterie - rekuperatory krzyżowe - są obecnie najczęściej stosowane w domach jednorodzinnych. Systematycznie wzrasta również popularność rekuperatorów przeciwprądowych, w których powietrze wywiewane i nawiewane płynie w przeciwnych kierunkach. Wydajność wymiany ciepła sięga w nich 85-93%.
Wydajność rekuperatorów zależy m. in. od ich wielkości. Dom jednorodzinny średniej wielkości może być zaopatrzony w urządzenie o długości nie większej niż 1 m, szerokości około 30 cm i wysokości do 50 cm. System wentylacji z odzyskiem ciepła jest niestety dość kosztowny, ale to wydatek, który szybko się zwraca dzięki oszczędnościom na ogrzewaniu. Warto też wiedzieć, że instalacja z rekuperatorem nie wymaga kominów, jakimi normalnie wyprowadza się przewody wentylacyjne ponad dach. Miejsce zamontowania rekuperatora musi być dobrze wybrane. Najczęściej montuje się go pod dachem, ale z dala od sypialni (praca wentylatora i szum powietrza mógłby bowiem zakłócać odpoczynek.
WYBÓR REKUPERATORA
Rekuperator składa się z wymiennika ciepła, dwóch wentylatorów wymuszających przepływ powietrza, nagrzewnicy oraz filtrów. Powietrze zewnętrzne czyszczone jest wstępnie przed wymiennikiem ciepła, a potem podgrzewane w jego wnętrzu. Za wymiennikiem znajduje się kolejny filtr, który dokładnie oczyszcza powietrze.
Wentylatory. Oszczędzanie na tym elemencie nie jest rozsądne. Tanie wentylatory osiowe (łopatkowe) nie są przystosowane do pracy w trybie ciągłym, a ponadto bywają dosyć głośne. Lepiej więc wybierać dobrej klasy trwałe wentylatory na łożyskach. Ich moc nie musi być duża - zazwyczaj wystarcza 120 W.
Nagrzewnica powietrza.
Ten element instalacji również wymaga zasilania prądem. Jest on konieczny do zasilania grzałek, które chronią wymiennik przed oszronieniem wskutek zetknięcia się wilgotnego powietrza wywiewanego z mroźnym napływającym. Grzałki mają przeważnie znaczną moc - nawet do 2 kW, ale włączają się na krótko. Dodatkowego zużycia energii można jednak uniknąć, umieszczając w instalacji specjalną przepustnicę, która zamyka ona dopływ zimnego powietrza w razie oszronienia.W tym czasie rekuperator czerpie ciepłe z wnętrza budynku. W instalacji przez krótki czas krąży więc powietrze nie odświeżane. Po odszronieniu przepustnica ponownie przełącza rekuperator na dopływ powietrza z zewnątrz.
Obudowa. Jej zadaniem jest przede wszystkim tłumienie odgłosy pracy urządzenia. Oczywiste jest więc, że sama również nie powinna hałasować. Jeśli obudowa wykonana jest z metalu może w niej dochodzić do obluzowywania się połączeń. Skutkiem jest uciążliwe brzęczenie i dlatego niektórzy inwestorzy preferują skrzynki z tworzywa. Jeśli rekuperator będzie umieszczony w widocznym miejscu (a nie gdzieś na strychu czy w piwnicy), ważny będzie również wygląd obudowy.
Filtry. Niektóre z nich są bardzo drogie. Powinny być zatem dostosowane do potrzeb mieszkańców domu, ze szczególnym uwzględnieniem alergików. Istotną sprawą jest ich regularne czyszczenie i wymiana (zgodnie z zaleceniami producenta).
Parametry robocze rekuperatora. Najistotniejszym z nich jest tzw. spręż - siła, z jaką urządzenie wpycha zużyte powietrze w przewody i zasysa świeże z zewnątrz.
Jeśli spręż jest zbyt mały, to do niektórych nawiewników powietrze może nie docierać. Najlepiej zdać się na opinię specjalistów, którzy wyliczą moc potrzebnego nam urządzenia (jeśli rekuperator jest dobrze dobrany, wystarcza spręż 150 Pa). Potrzebom każdego domu jednorodzinnego z pewnością sprosta natomiast rekuperator o sprężu 300 Pa.
Zasada działania wentylacji nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła |
(Fotografia tytułowa: Iglotech)
Najczęściej komentowane